استابلایزر
پیشرفت های تکنولوژیک بشر در مقیاس های ریز و دقیق، امروزه این قابلیت را ایجاد کرده تا با استفاده از یک سری دستگاه ها، نوسانات جریان برق AC کنترل شود. این کار هم با استفاده از استابلایزرها صورت می گیرد و هم به کمک رگولاتورهای خودکار(AVR) تحقق می یابد.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید، بر خلاف نمونه های قدیمی، استابلایزرهای امروزی حتی تا این اندازه پیشرفته و مجهز هستند که می توان روی صفحه نمایش دیجیتالی آن ها یک رقم مشخص وارد کرد و جریان را روی همان ولتاژ نگاه داشت.
این پیشرفتِ در تکنولوژی و ویژگی های جدید و منحصر به فردی که در استابلایزرهای نسل جدید گنجانده شده است، نوسانات ریزی که در فاصله ی یک میلی ثانیه رخ دهند را نیز شناسایی کرده و از امکان ایجاد آسیب آن ها به وسیله ی برقی جلوگیری می کنند. شاید این مهم در نگاه اول چندان اهمیتی برای شما نداشته باشد، اما باید بدانید در صنایع حساس، مثلا CNC یا دستگاه های پزشکی که به مدد برق کار می کنند، حضور این فناوری نقش مرگ و زندگی را بازی می کند. در زمینه ی محافظت از طول عمر یک کامپیوتر، تلوزیون، یخچال و غیره هم که خودتان بهتر در جریانید، مساله چندین میلیون سرمایه است.
استابلایزر ولتاژ دقیقا چیست؟
استابلایزر ولتاژ دستگاهی الکترونیکی است که تضمین می کند یک وسیله ی برقی، از جریان بی نوسان الکتریسیته تغذیه خواهد کرد. به بیان دقیق تر، کمبود، ازدیاد یا نوسان های ناگهانی و ذره بینی، در پشت استابلایزر باقی خواهند ماند و آن چه به یک مثلا یخچال می رسد، صاف است و دقیق و بی مشکل.
همچنین نوع دیگری به نام Automatic voltage regulator (AVR) وجود دارد که البته در مقابل استابلایزرهای مدرن، گزینه ی ضعیف تر محسوب می شوند، اما عملکردی یکسان دارند.
بسیار خب، اگر بخواهیم بحث را کمی فنی و تخصصی تر پیش ببریم، باید بگوییم ماهیت جریانِ برق پشت پریزهای ما، نوسان دارد و به صورت پیوسته و مداوم بالا و پایین می رود. کار یک استابلایزر این است که در جریان برق شهری، بسته به نیاز شما و مشخصات وسیله ای که در اختیار دارید، جریان را روی ولتاژ 220 یا 230 نگاه دارد و همین کار را برای برق های صنعتی یا سه فاز در گستره ی 380 یا 400 ولت مدیریت کند ( دقیقا 380 یا 400 و هر عدد مورد نیاز دیگری).
آیا استابلایزر همان محافظ است ؟
خیر – استابلایزر تفاوت های بسیاری با محافظ برقی عادی که در خانه بسیاری از ما مورد استفاده قرار می گیرد دارد. محافظ های برق تنها دارای یک برد الکترونیکی می باشند که در هنگام تغییر ناگهانی سطح ولتاژ، اقدام به قطع کردن جریان می نماید.
همچنین در این محافظ ها یک مدار تاخیر تعبیه شده است تا جریان برق را پس از زمان معینی مجددا وصل کند. که این عملکرد در واقع بسیار بدوی بوده و این سیستم هر چند برای دستگاه شما نیاز است ولی در صورتی که منطقه شما با مشکل نوسان برق مواجه است به هیچ عنوان برای آن کافی نمی باشد.
اما تفاوت اصلی استابلایزر با این دستگاه این است که تثبیت کننده ولتاژ، با تغییرات ولتاژ جریان را قطع نمی نماید. بلکه اقدام به اصلاح ولتاژ در محدوده مشخص شده می کند که این امر سبب می شود نواسانات برق در خروجی رفع شده و تمامی لوازم برقی شما کامل ایمن باشند. همچنین این سیستم دارای ویژگی هایی است که از آن یک محافظ بسیار مطمئن می سازد، از جمله این که در وسیله مذکور حتی راهکارهایی در برابر اتصال کوتاه در نظر گرفته است.
یعنی این که اگر به هر دلیلی اتصالی در خروجی و یا مدارات داخلی استابلایزر اتفاق بیافتد بلافاصله دستگاه به صورت اتوماتیک توسط میکروکنترلر تعبیه شده، خروجی را قطع نموده و از بروز هرگونه ایراد و مشکل برای مصرف کننده جلوگیری می نماید. به زبان ساده این وسیله نه می گذارد آسیبی از جانب نوسانات برق شهری و منابع انرژی به لوازم شما برسد و نه حتی زمانی که مدار خودش آسیب دید، اجازه می دهد آسیبی به لوازم الکتریکی شما وارد شود.
مزایای استابلایزرها:
- تثبیت برق شهر:
برق شهر دارای نوسانات ولتاژ است، به همین دلیل استفاده از استابلایزر می تواند با تثبیت ولتاژ به میزان قابل توجهی عمر و راندمان دستگاه های مصرف کننده را بالا ببرد.
- محافظت در مقابل اتصال کوتاه:
اگر به هر دلیلی اتصالی در خروجی و یا مدارات داخلی استابلایزر اتفاق بیافتد بلافاصله دستگاه به صورت اتوماتیک توسط میکروکنترلر تعبیه شده، خروجی را قطع نموده و از بروز هرگونه ایراد و مشکل برای مصرف کننده جلوگیری می نماید.
- کاهش هزینه مصرف برق:
افت ولتاژ برق شهر باعث اختلال در عملکرد دستگاه ها شده و قدرت نامی و راندمان الکتروموتور را به حد قابل توجهی کاهش می دهد که باعث پایین آمدن دور الکترو موتور و گرم شدن آن خواهد شد و به تبع آن تلفات انرژی افزایش می یابد و در نهایت برق زیادی را مصرف می کند که پیرو نظریه کارشناسان این امر، در بعضی از مواقع افزایش مصرف برق تا ۲۵% نیز می باشد.
- محافظت در مقابل رعد و برق و نوسانات لحظه ای
محافظت در مقابل رعد و برق و های ولتاژ (High Voltage) و نوسانات لحظه ای و spike ها.
- کاهش هزینه مصرف برق از مزایای استابلایزر می باشد.
افت ولتاژ برق شهر باعث اختلال در عملکرد دستگاه ها شده و قدرت نامی و راندمان الکتروموتور را به حد قابل توجهی کاهش می دهد که باعث پایین آمدن دور الکترو موتور و گرم شدن آن خواهد شد و به تبع آن تلفات انرژی افزایش می یابد و در نهایت برق زیادی را مصرف می کند که پیرو نظریه کارشناسان این امر، در بعضی از مواقع افزایش مصرف برق تا 25% نیز است.
طبق تحقیقات انجامی بیشترین عوامل خرابی لوازم برقی موراد زیر می باشد :
– نویزها
– نوسانات
– قطع و وصل ناگهانی برق
– افزایش و کاهش ولتاژ
از این رو خسارت های بوجود آمده به وسیله این عوامل بیشتر در قسمت های گران قیمت و حساس دستگاه مانند: کمپرسور، موتور، پاور و غیره رخ می دهد.
هزینه بوجود آمده از خسارات احتمالی و عملکرد نامناسب یوپی اس در بیشتر مواقع به مراتب بیشتر از هزینه جلوگیری و پیشگیری ( بهره برداری از استابلایزر ) می باشد.
انواع استابلایزر
استابلایزر یکی از وسایل ضروری زندگی ما هستند و حداقل یکی از آن ها را می توانید در منزل، کارگاه یا کارخانه ها مشاهده کنید. این وسیله بسته به نیاز شما انواع مختلفی دارد اما هدف تمام آن ها یکی است: “تثبیت ولتاژ و در نهایت افزایش عمر و کیفیت وسایل الکتریکی”.
استابلایزرهای رله ای
این دست استابلایزرها برای استفاده خانگی مناسب هستند و بیشتر در مقیاس های کوچک از آن ها استفاده می شود. عملکرد این استابلایزر به ترانسها و رله هایی وابسته است که ترانس را در وضعیت های مختلف قرار می دهند. عملکرد این استابلایزر به صورت دستی و مکانیکی است.
البته منظور از مکانیکی این نیست که یک نفر باید جریان را مانیتور کند و بسته به آن عملکرد استابلایزر را کنترل کند. بلکه یک کنترل کننده جریان ولتاژ را نسبت به عدد تعیین شده بررسی می کند و رله ها را در محل مناسب قرار می دهد. ظرفیت مدیریت این دسته از استابلایزرها معمولا 6 تا 15 درصد است و این کار با دقت 5 تا 15 درصد انجام می شود.
دسته اول استابلایزرهای رله ای (استابلایزرهای پله ای – استابلایزر با ادوات قدرت و الکترونیک) بوده که طریقه ی کارکرد این نوع استابلایزرها تنظیم ولتاژ با دقت 107 می باشد. که با سری AVR شروع می گردد و شامل آمپرهای 2 الی 32 آمپر خانگی و در مدل های صنعتی از 9 تا 20 آمپر می باشد.
استابلایزر سروو
این استابلایزرها با نام های Servomechanism یا Negative Feedback نیز شناخته می شوند. معمولا زمانی که جریان ورودی خیلی بالا باشد از استابلایزرهای سروو استفاده می شود.
دقت این استابلایزرها بین 1 تا 50 درصد است و به همین خاطر می توان از آن ها در شرایط سخت و حساس نیز استفاده کرد. اجزای اصلی این ترانس ها عبارتند از موتور سروو، ترانس خودکار، ترانس افزایش دهنده و کاهنده، موتور انتقالی و سیستم کنترلی.
این نوع استابلایزر دارای سیستم حلقوی و برد میکروپروسسوری و تنظیم ولتاژ با دقت یک ولت می باشد
این نوع استابلایزرها در رنج وسیع از ۶آمپر تا ۸۰آمپر در مدلهای تک فاز و سه فاز از ۹آمپر تا ۶۰۰آمپر ارائه می گرد د.بر روی استابلایزر ها یک SERVOE موتور نصب است که بر اساس ولتاژی که خروجی دارد یک واریاک را می چرخاند تا ولتاژ تنظیم شود. در واقع با نمونه گیری از سطح ولتاژ به صورت مکانیکی ولتاژ خروجی را کنترل می کند. SERVOE موتور ها یک پایه برای دادن پالس PWM دارند و دو پایه برای تغذیه
استابلایزر استاتیک
برخلاف دو مورد قبلی این استابلایزر هیچ عضو متحرکی ندارد و به جای آن از یک Power Electronic Converter استفاده می کند که می تواند به صورت لحظه به لحظه جریان را کنترل کند و دقت خیلی زیادی هم دارد. در این سیستم از یک ترانس افزاینده و کاهنده، موتور IGBT، میکروکنترلر، میکروپردازنده و DSP استفاده میشود.
دیدگاه خود را بنویسید